11 Mayıs 2019 Cumartesi

Fince iyi dilekler ve kutlamalar

Bu yazının konusu Fince iyi dilek ve kutlama kalıpları.

Fince partitif partitiivi 3 yazısında dilek ve kutlamalarda partitif haldeki kelimeleri kullanacağımızı görmüştük. Şimdi biraz daha yol alalım ve hem dilek ve kutlama kalıplarını hem de bunlara verilebilecek kısa cevapları öğrenelim. Finlerin bunları nasıl, nerede kullandığını da kendilerinden öğrendim, paylaşıyorum.
  • hyvää päivää: iyi günler!
    • Onnittelut ja toivotukset
    • päivää
Bu ifadenin kullanımı Türkçedekinden çok farklı değil, biz de bir arkadaşımızı ya da annemizi gördüğümüzde "iyi günler" demeyiz. Bu nedenle, hyvää päivää diyerek selamlaşmayı daha mesafeli, resmi durumlarda kullanmak üzere öğrenelim.

Cevap verirken de tekrar hyvää päivää diyerek bire bir aynı cevabı vermek çok resmi bir kalıp oluyormuş. Bu nedenle sadece päivää diye cevap vermek uygunmuş. Ama ortam cidden resmiyse o zaman başka tabii.
  • päivää: gün! 
    • päivää 
Bu da bir selamlaşma biçimi ve tanımadığımız veya az tanıdığımız kişilere söyleniyor, bu kişilerin bulunduğu bir ortama girdiğimizde kullanabiliyoruz. 
  • huomenta: sabah! 
    • huomenta 
Tanıdığımız birini gördüğümüzde veya sabah kalkıp evdekilerden birini selamlamak istediğimizde bunu kullanıyoruz. 
  • hyvää iltaa: iyi akşamlar 
    • hyvää iltaa 
Biri iyi akşamlar dilediğinde cevap verirken hyvää iltää diye tekrarlandığında aynı resmiyet etkisini daha az yaratırmış ama daha samimi ifadeleri tercih etmekte fayda var. Mesela kivaa iltaa!
  • hyvää yötä: iyi geceler 
    • samoin: sana da 
  • kauniita unia: iyi uykular 
    • samoin 
Hyvää yötä, yatmaya giderken kullanılıyor. Saat çok geç oldu diye, selamlaşırken hyvää yötä demiyoruz. Bir cevap şekli olan samoin, kelimesi Türkçeye "aynen" diye çevrilebilir; Türkçe karşılığı "sana da" oluyor. 
  • rauhallisia unia: Allah rahatlık versin 
    • kiitos: teşekkür ederim 
Rauhallinen, sakin, sükunetli anlamına gelen bir sıfat. Tam tercümesi rahat uykular gibi bir şey olacaktı ama bunun yerine Türkçe karşılığını yazmayı tercih ettim, akılda daha kolay kalır diye. 
  • tervetuloa: hoş geldin 
    • kiitos  
  • hauskaa viikonloppua: iyi bir hafta sonu dilerim 
    • kiitos, samoin 
Bu dilekleri günlük hayatta her zaman kullanabiliyoruz.
  • hyvää päivän jatkoa: gününün devamı iyi geçsin
Diyelim ki çok resmi bir ortam var, siz de bu ortamın hiyerarşisinde alt sıradasınız; o zaman çok üstünüzdeki birine yukarıdaki şekilde iyi dilekte bulunarak ayrılabilirmişsiniz.

Şimdi de özel günlerdeki kutlamalara geçelim yalnız, bu kutlamaları yaparken, çok çok samimi olmadığımız kimseleri öpmeyelim. 
  • iloista Uutta Vuotta: mutlu yıllar 
    • kiitos, samoin 
  • onnellista Uutta Vuotta: yeni yılın kutlu olsun 
    • kiitos, samoin 
  • hauskaa Jouluaa: mutlu Noeller 
    • hauskaa jouluaa 
  • hauskaa Pääsiäistä: Paskalya kutlu olsun 
    • kiitoksia 
  • hyvää syntymäpäivää: doğum günün kutlu olsun 
    • paljon kiitoksia: çok teşekkürler 
  • hyvää ystävänpäivää: arkadaşlık günü kutlu olsun 
    • kiitos, samoin 
Finlandiya'da 14 şubat günü sevgililer günü değil arkadaşlık günü olarak kutlanıyormuş. Bu da çok hoşuma gitti; sevgilisi olmayanları buruklaştırıp sevgilisi olanları hediye almaya zorlayan bir gün yerine arkadaşlarımızla kutlayabileceğimiz bir gün. 
  • onnea: tebrikler, iyi şanslar (duruma göre) 
    • kiitoksia 
  • onneksi olkoon: tebrikler 
    • kiitos 
  • onnittelut: tebrikler 
    • paljon kiitoksia 
Onnea ve onneksi olkoon eş anlamlı sayılabilir fakat onneksi olkoon kazanılan, elde edilen iyi bir şey olduğunda kullanılıyor. Mezuniyet, birincilik, işte yükselme gibi şeyler. Onnea ise güzel bir şeyin tebrik edilmesinde ve iyi şanslar dilemek için kullanılıyor. Onneksi olkoon ve onnittelut partitif değil ama dilekler ve kutlamalar arasında bunları da öğrenelim. 
  • hyvää matkaa: iyi yolculuklar 
    • kiitoksia 
  • mukavaa lentoa: iyi uçuşlar 
    • kiitos 
  • hyvää talvilomaa: iyi (bir) kış tatili (dilerim) 
    • kiitos paljon: çok teşekkür ederim 
Türkçede biz bazı dilekleri çoğul olarak söylüyoruz; Fincede ise bunlar çoğul değil, partitif olarak kullanılıyor. Yukarıda yer alan kelimelerin partitif halini nasıl oluşturduğumuz Fince partitif partitiivi 1 yazısında var.

Yazıda geçen Fince kelimeler ve Türkçe karşılıkları:

  • hyvä: iyi
  • kaunis: güzel
  • rauhallinen: rahat, huzurlu
  • iloinen: mutlu, neşeli
  • onnellinen: şanslı
  • hauska: eğlenceli, komik
  • päivä: gün
  • huomen: sabah
  • ilta: akşam
  • yö: gece
  • viikonloppu: hafta sonu
  • vuosi: yıl
  • joulu: Noel
  • Pääsiäinen: Paskalya
  • syntymäpäivä: doğum günü
  • ystävänpäivä: arkadaşlık günü
  • samoin: aynı şekilde
  • uni: uyku
  • matka: yolculuk
  • lento: uçuş
  • talviloma: kış tatili
  • toive: dilek

Başka sıfatlar öğrenmek isterseniz bu bağlantıya, zamanı gösteren diğer Fince kelimeleri öğrenmek için Fince bu gece bağlantısına tıklayabilirsiniz.

Son güncellediğim yazım

Bilinen Geçmiş Zaman-Imperfekti

Bu yazının tamamını  Imperfekti-Bilinen Geçmiş Zaman | Keyfimce Fince (wordpress.com)  adresinde bulabilirsiniz. Bilinen geçmiş zaman fiil ç...