24 Şubat 2019 Pazar

Fince Test 5

Bu testlerin amacı, Fince fiilleri çekilmiş halde gördüğümüzde onun hangi şahıs, hangi zaman olduğunu ve edilgen fiil çekimi olup olmadığını anlamak. Bu alıştırmada da ikili gruplar yaptım, bakın bakalım ayırabiliyor musunuz. Kelimelerin Türkçeye tercümesi üzerinde durmuyorum, anlamları konuyla ilgili yazıda var zaten.

  1. O, geçmiş zaman-O, şimdiki zaman
    • Meni Nukkuu Unohti Tulee
  2. Biz, şimdiki zaman-Biz, geçmiş zaman
    • Tulimme Näemme Olemme Luimme 
  3. Ben, geçmiş zaman-Siz, geçmiş zaman
    • Menin Unohditte Menitte Luin 
  4. Edilgen çekim şimdiki zaman-Onlar, şimdiki zaman
    • Tehdään Syövät Nähdään Menevät 
  5. Sen, şimdiki zaman-edilgen çekim geçmiş zaman
    • Olet Tultiin Unohdettiin Teet 
  6. Onlar, şimdiki ve/veya geçmiş zaman-Siz, geçmiş zaman
    • Nukuitte Juoksivat Näkevät Juoksitte 
  7. Onlar, geçmiş zaman-O, geçmiş zaman
    • Söivät Nukkui Näkivät Söi 
  8. Ben, geçmiş zaman-edilgen çekim geçmiş zaman
    • Näin Oltiin Syötiin Join 
  9. Sen, geçmiş zaman-Biz, şimdiki zaman
    • Menemme Juomme Joit Menit 
  10. O, şimdiki zaman-Sen, geçmiş zaman
    • Lukee Syö Söit Teit
Şimdiki zaman ve geçmiş zaman fiil çekimi
Edilgen fiil çekimi
Verbix fiil çekimleri

Verbix'te çekimlerine en sık bakılan fiillerin bütün çekimleriyle ilgili bir seri alıştırma hazırlıyorum. Yukarıdaki alıştırma bunlardan üçüncüsü. İlki Fince Test 3, ikincisi Fince Test 4 idi ve cevaplarını da yayınladım, "cevaplar" etiketli yazılardan bulabilirsiniz.

Fince Test 4 Cevaplar

Fince Test 4 başlıklı alıştırmamızın cevaplarını koyulaştırılmış şekilde görebilirsiniz. Altlarına da açıklamalarını yazdım. Farklı nedenlerle farklı fiilleri seçtiyseniz ya da cevaplarda hata olduğunu düşünüyorsanız yorum bırakın. Konuyla ilgili yazılarıma ilgili alıştırmada yer alan bağlantılardan ulaşabilirsiniz.
  1. Hangisi hem geçmiş zaman hem de çoğul şahıs?
    • Menen Unohdimme On Olin
  2. Hangisi üçüncü çoğul şahıs?
    • Menimme Söimme Lukivat Luimme
  3. Hangisi geçmiş zaman?
    • Juoksee Menee Näki Tekee
  4. Hangisi şimdiki zaman?
    • Joi Tuli Näimme Syömme
  5. Hangisi geçmiş zaman?
    • Juoksette Olitte Menette Teette
  6. Hangisi edilgen değil?
    • Ollaan Tullaan Juodaan Unohdan
  7. Hangisi ikinci tekil şahıs?
    • Menen Luen Olit Tulin
  8. Hangisi hem geçmiş zaman hem ikinci çoğul şahıs?
    • Luimme Ovat Unohtavat Juoksitte
  9. Hangisi edilgen fiil?
    • Mentiin Syöt Nukuin Unohdin
  10. Hangisi ikinci tekil şahıs?
    • Söitte Unohdit Tulitte Joitte 

23 Şubat 2019 Cumartesi

Fince pazar günleri açığız

Fince dergileri, gazeteleri karıştırırken görebileceğimiz, alışveriş ve etkinliklerle ilgili reklamlarda ve küçük ilanlarda karşımıza hep çıkacak bazı ifade ve kısaltmaları bu yazıda açıkladım. Böylece, orası ne zaman açık, ücret ne kadar, nereden bilgi alabiliriz, bunları bir bakışta anlayabileceğiz.

Lisätietoja ja online-varaukset
www.ipana.fi
İlave bilgiler ve online rezervasyon

Kysy lisää:

Ylli Ipana p. 0X5 8XX 2XX6
Daha çok sor
p.: Telefon (kısaltma)


AVOINNA VUODEN JOKAISENA PÄIVÄNÄ
Yılın her günü açık

Tarkemmat aukioloajat ja lippuhinnat:
www.ipana.fi · puh. 0X XX95 XX5

Ayrıntılı açılış saatleri ve bilet fiyatları
puh.: Telefon (kısaltma)


Tiedustelut ja varaukset puh. 0X 4XX XX64

Sorular ve rezervasyonlar Tel.

Myyntipalvelu:
puh. 0X5 XX6 XX01 tai 0X5 XX6 XX02

Satış hizmeti
Tel. xxx veya xxx


15.6.-15.8.2019: 95 € hlö/hh
1 hh -lisä 30 €

15 haziran-15 ağustos arası: Kişi başı saati 95 €
hlö: kişi (kısaltma), hh: saat (kısaltma)
1
saat ilave 30 €

Muina aikoina: 75 € hlö/hh

Diğer zamanlar: Kişi başı saati 75 €

45 €/hlö · kesto 4,5 h
51 €/hlö · kesto 6 h

Kişi başı 45 € · süre 4,5 saat
Kişi başı 51 € · süre 6 saat

VAPAA PÄÄSY

Giriş serbest 

Palvelemme ma-pe klo 7-17 la klo 7-13

Pazartesi-cuma saat 7-17 arası, cumartesi saat 7-13 arası hizmet ediyoruz
(Çalışıyoruz/servis yapıyoruz/hizmetinizdeyiz)
ma: pazartesi (kısaltma), pe: cuma (kısaltma), la: cumartesi (kısaltma), klo: saat (kısaltma)


Verkkokauppa avoinna 24h
shop.ipana.fi

Online mağaza 24 saat açık


Şu an çok mutluyum bunları öğrendiğim için. Nedense, gazetedeki iki sayfalık bir yazıdan bir şey anlamasam da pek canım sıkılmıyor, ama küçük ilanları anlamayınca bozuluyordum.

22 Şubat 2019 Cuma

Fince konuşarak, Fince konuşmadan

Miten? (Nasıl), Millä tavalla? (Ne şekilde) veya Tekemällä mitä? (Ne yaparak) sorularına bir eylemle cevap vermek için kurulacak Fince cümlelerde, eylem belirten kelimelere hangi ekler geliyor, bundan bahsedeyim. 
  • Puhua: konuşmak
  • Puhumalla: konuşmakla
  • Puhumatta: konuşmaksızın
Türkçeye benzeteceğim derken biraz zorlama oldu sanki, isterseniz "konuşarak" ve "konuşmadan" diye de düşünebilirsiniz. Mesela, "Sorunlarınızı ancak konuşarak çözebilirsiniz" veya "Bu işi konuşmadan çözemeyiz" gibi cümlelerde fiil köküne -malla/mällä ve -matta/mättä eklerini getiriyoruz. Daha doğrusu, getiriyormuşuz demem gerekiyor çünkü, ben de biraz önce interneti karıştırırken buldum bunu. Daha önceleri, Fince bir şeyler okumaya çalışırken görüyordum ama ne olduğunu çözememiştim. 
  • Syödä: yemek (fiil)
  • syömällä: yemekle (yiyerek)
  • syömättä: yemeksizin (yemeden)
Mesela, "Her gün sebze yiyerek zayıflayabilirsin" ya da "Yemek yemeden gitmemelisin" derken, öyle bir cümle kurabilecek kadar Fince bilseydim, ilk cümlede syömällä, ikinci cümlede de syömättä kullanacaktım. 

Olumlu cümlelerde harf uyumuna göre -malla/mällä ekleniyor.
Olumsuz cümlelerde harf uyumuna göre -matta/mättä ekleniyor.

Bu tür ifadelere aşina olmak için, vaktim olunca evdeki Fince gazetelerden birini açıp birkaç habere baştan sona göz gezdireceğim ve -malla/mällä ve -matta/mättä ile biten kelimeleri bulacağım; renkli gazlı kalemlerimden biriyle bunları yuvarlak içine alacağım. Cümleleri tam olarak anlamak gibi bir hedefim yok ama, "hmm demek ki bu cümlede bir şeyin nasıl, ne şekilde olduğu söyleniyor" diyebileceğim.

Fince Test 2 Cevaplar

Fince Test 2'nin cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.

1. Hangi cümlelerde açık özne veya şahıs zamiri var, yani uyuyanın kim olduğu hangi cümlelerde açıkça belirtilmiş?
3, 4, 5, 7, 8, 10, 11


2. Açık özneler/şahıs zamirleri neler, anlamları nedir?
Onlar (3. cümle), Kedi (4. cümle), Müşterilerin ve sen (5. cümle), Finler (7. cümle), Sen (8. cümle), Anni (isim, 10. cümle), Ben ve çocuklar (11. cümle)

3. Hangi cümlelerde gizli özne var yani özneyi fiilden anlıyoruz?
1, 2, 6, 9, 12

4. Hangi cümlelerde gizli özne çoğul?
9, 12

5. Geçmiş zaman ve tekil şahıs olan cümleler hangileri?
2, 6, 10

6. İkinci çoğul şahısla hangi cümleler kurulmuş?
5, 12

7. Tekil şahısla birlikte bir özne daha kullanıldığı için çoğul olan geçmiş zaman cümlesi hangisi?
11

8. Kim/kimler nerede uyuyor? Bunlarla ilgili hangi cümle/cümleler tekil, hangi cümle/cümleler şimdiki zaman?
Onlar oturma odasında (salonda), geçmiş zaman, çoğul (3. cümle)
Kedi mutfakta, şimdiki zaman, tekil (4. cümle)
Biz aynı yatakta, şimdiki zaman, çoğul (9. cümle)

9. Hangi cümlelerde kaç saat uyunduğundan bahsediliyor, keskimäärin ne demek?
1 ve 8
ortalama

10. Kimler iyi uyuyor?
Finler (7. cümle)

11. Geçmiş zamanda kurulmuş olan ve çok az uyumaktan, çok uzun uyumaktan ve bütün yolculuk boyunca uyumaktan söz edilen üç cümlede, özne olarak kullanılacak şahıs zamirleri neler olurdu?
Sina (2. cümle), mina (6. cümle), te (12. cümle)

12. (En) sonunda uyuduğu belirtilen kim?
Anni


Konuyla ilgili bağlantıları alıştırmanın bulunduğu yazının en altında bulabilirsiniz.

Fince joka ve akrabaları



Geçen gün bir yazımın altına istek parçası gelmiş! Bu joka ve akrabalarıyla ilgili bilgi paylaşımı istemiş bir okuyucu, gözlerime inanamadım, çok da hoşuma gitti. Hemen konuyu araştırdım ve bir giriş yapayım dedim:

Joka ve akrabaları, iki cümleyi bağlamaya yarıyor. Yalnız, cümlelerde virgülleri unutmamaya ve doğru yere koymaya dikkat etmek gerekiyor.


1. 
Poika nauraa. Poika on iloinen. 
Oğlan gülüyor. Oğlan (erkek çocuğu) mutlu. 
Bağlayalım: Poika, joka nauraa on iloinen.
Gülen oğlan, mutlu. 

2. Ankara on pääkaupunki. Olen kotoisin Ankarasta.
Ankara başkenttir. Ben Ankara'dan geliyorum
.
Bağlayalım: Ankara on pääkaupunki, josta olen kotoisin.
Ankara, benim geldiğim başkenttir.

3. Minulla on sisko. Minun siskolla on 2 lasta.
Benim ablam var. Ablamın 2 çocuğu var.
Bağlayalım: Minulla on sisko, jolla on 2 lasta.
İki çocuğu olan (bir) ablam var.

Bağlanacak olan iki cümledeki özneler, ifade edilecek durumlar ve bunlara göre cümlelerde kullanılan ekler, joka ve akrabalarından hangisinin kullanılacağını belirliyor.

İlk örnekte, cümlelerdeki özne ortak (poika). Cümle de basit bir cümle, özne, yüklem ve tümleçten oluşuyor. Bu nedenle iki cümle, esas kelimemiz olan joka ile birleştirilmiş.

İkinci örnekte, ilk cümlede özne "Ankara", ikinci cümlede ise özne "ben". Bu nedenle, bu iki cümleyi joka ile bağlayamıyoruz.

Josta kelimesini nasıl seçtik derseniz, Ankara'dan demek için Ankarasta dediğimiz için joka'nın jo'sundan sonra yine "sta" ile biten josta'yı kullanıyoruz.

Bunları kullanıp cümle kurabilmek için önce düz cümleyi doğru şekilde kurabilecek kadar Fince bilmek gerekiyor.

Üçüncü cümleye bakalım, birinin bir şeyi (Örn. benim, ablamın) olduğunu düz cümleyle ifade ederken "lla" ekini (minulla, siskolla) koyuyoruz ya, baştan bunu bilmezsek iki cümleyi birleştirirken jolla'yı seçemeyiz.

Düz cümlede kullanacağımız ekleri bilirsek jo'dan sonrasını tahmin edebiliriz; jota mı, joinne mi, jolta mı, jonka mı... Tam tutmayanlar varsa da ezberleriz artık.

Joka'nın tekil ve çoğul akrabaları var, mesela josta'nın çoğulu joista. Ben hepsini yukarıdaki resme koydum. Resimdeki kelimelere ara ara bakıp göz aşinalığı edinmeye çalışalım. Böylece, karmaşık görünen cümlelerle karşılaştığımızda en azından böyle bir cümlede iki şeyin bağlandığını ve bir tamlama oluşturulmuş olduğunu anlamış oluruz.

joka - Wiktionary adresinde de joka bağlacının "inflection" kısmında, ismin her halindeki çekimi var. 

Fince öğrenmek isteyenleri biraz zorlayacak bir konuya benziyor. Sizi bilmem ama, bana bu kadarı yetti. Ben şimdilik, "Ali top at" düzeyindeki Finceme geri dönüyorum.

19 Şubat 2019 Salı

Fince Test 4

Şimdiki zaman, geçmiş zaman ve bunların edilgen hallerinde fiil çekimleriyle ilgili bir test daha hazırladım. Fiilleri iyi kötü bildiğinizi, bu blogda fiillerle ilgili yazıları okuduğunuzu ve biraz da çalıştığınızı farz ediyorum ama, isterseniz önce alttaki bağlantılardan çalışın, isterseniz alıştırmayı yapıp sonra cevaplara bakın.
  1. Hangisi hem geçmiş zaman hem de çoğul şahıs? 
    • Menen Unohdimme On Olin
  2. Hangisi üçüncü çoğul şahıs? 
    • Menimme Söimme Lukivat Luimme
  3. Hangisi geçmiş zaman? 
    • Juoksee Menee Näki Tekee
  4. Hangisi şimdiki zaman? 
    • Joi Tuli Näimme Syömme
  5. Hangisi geçmiş zaman? 
    • Juoksette Olitte Menette Teette
  6. Hangisi edilgen değil? 
    • Ollaan Tullaan Juodaan Unohdan
  7. Hangisi ikinci tekil şahıs? 
    • Menen Luen Olit Tulin
  8. Hangisi hem geçmiş zaman hem ikinci çoğul şahıs? 
    • Luimme Ovat Unohtavat Juoksitte
  9. Hangisi edilgen fiil? 
    • Mentiin Syöt Nukuin Unohdin
  10. Hangisi ikinci tekil şahıs? 
    • Söitte Unohdit Tulitte Joitte
Şimdiki zaman ve geçmiş zaman fiil çekimi
Edilgen fiil çekimi

Verbix'te çekimlerine en sık bakılan fiillerin bütün çekimleriyle ilgili bir seri alıştırma hazırlıyorum. Yukarıdaki alıştırma bunlardan ikincisi. İlki ise Fince Test 3 idi ve cevaplarını da yayınladım, "test" etiketli yazılardan bulabilirsiniz.

17 Şubat 2019 Pazar

Fince Test 3 Cevaplar

Fince Test 3 başlıklı alıştırmamızın cevaplarını koyulaştırılmış şekilde görebilirsiniz. Altlarına da açıklamalarını yazdım. Farklı nedenlerle farklı fiilleri seçtiyseniz ya da cevaplarda hata olduğunu düşünüyorsanız yorum bırakın. Konuyla ilgili yazılarıma alttaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.

1. Juo Olimme Tekevät Syön
Şimdiki zaman değil. 

Olmak, geçmiş zaman, birinci çoğul şahıs: Bizdik
2. Tulen Näen Nukun Unohdetaan
Etken fiil değil.
Unutmak, şimdiki zaman, edilgen fiil: Unutuluyor (unutulur)

3. Luette Joimme Näette Unohdatte
Şimdiki zaman değil, ikinci çoğul şahıs değil.
İçmek, geçmiş zaman, birinci çoğul şahıs: İçtik
4. Tulet Nukutte Teemme Juovat
Çoğul şahıs değil.
Gelmek, şimdiki zaman, ikinci tekil şahıs: Geliyorsun (gelirsin)
5. Teen Nukuimme Olivat Näit
Geçmiş zaman değil.
Yapmak, şimdiki zaman, birinci tekil şahıs: Yapıyorum (yaparım)
6. Nähtiin Syödään Luemme Juotiin
Edilgen fiil değil.
Okumak, şimdiki zaman, birinci çoğul şahıs: Okuyoruz (okuruz) 

7. Nukkuivat Juoksevat Teimme Lukevat
Üçüncü çoğul şahıs değil.
Yapmak, geçmiş zaman, birinci çoğul şahıs: Yaptık
8. Juoksimme Unohdamme Nukumme Tulemme
Şimdiki zaman değil.

Koşmak, geçmiş zaman, birinci çoğul şahıs: Koştuk
9. Tein Luit Oli Joivat
Tekil şahıs değil.
İçmek, geçmiş zaman, üçüncü çoğul şahıs: İçtiler
10. Luettiin Mennään Tehtiin Juostiin
Geçmiş zaman değil.
Gitmek, şimdiki zaman, edilgen fiil: Gidiliyor (gidilir)


Şimdiki zaman ve geçmiş zaman fiil çekimleri
Edilgen fiil çekimleri

Ayrıca, blogda "fiiller" etiketine tıklayarak, fiillerle ilgili bütün yazılara ulaşabilirsiniz.  

15 Şubat 2019 Cuma

Fince Test 3


Biraz fiil çekimi çalışalım. Şimdiye kadar, şimdiki zaman*, geçmiş zaman ve bunların edilgen hallerini gördük. Aşağıda çekimleri verilmiş olan fiiller de bunlar. Bakın bakalım tekil mi, çoğul mu, kaçıncı şahıs, hangi zaman, etken mi edilgen mi... 

1. Her grupta farklı olan fiili ve neden dolayı farklı olduğ
unu bulun. Yalnız, birden çok nedenle farklı olanlar var, dikkat!

2. Seçtiğiniz fiilin hangi fiil olduğunu ve hangi zaman, kaçıncı şahıs çekimi olduğunu veya edilgen fiilse yine şimdiki zaman mı yoksa geçmiş zaman mı olduğunu belirleyin; yanına da seçtiğiniz fiilin çekimini not edin.
  1. Juo Olimme Tekevät Syön 
  2. Tulen Näen Nukun Unohdetaan 
  3. Luette Joimme Näette Unohdatte 
  4. Tulet Nukutte Teemme Juovat 
  5. Teen Nukuimme Olivat Näit 
  6. Nähtiin Syödään Luemme Juotiin 
  7. Nukkuivat Juoksevat Teimme Lukevat 
  8. Juoksimme Unohdamme Nukumme Tulemme
  9. Tein Luit Oli Joivat 
  10. Luettiin Mennään Tehtiin Juostiin
Kafama göre hazırladığım bu alıştırmayı bir örnekle açıklayayım: 

Luemme Olivat Tulen Unohdatte 
  • Luemme, şimdiki zaman, birinci çoğul şahıs
  • Olivat, geçmiş zaman, üçüncü çoğul şahıs
  • Tulen, şimdiki zaman, birinci tekil şahıs
  • Unohdatte, şimdiki zaman, ikinci çoğul şahıs 
Sadece bir tanesi geçmiş zamanmış. Kaçıncı şahıs olduğuna bakarak bir seçim yapamıyoruz, hepsi ayrı telden çalıyor. Demek ki cevap, olivat olacak. Olla, olmak fiiliydi; olivat da "onlardı" diye çevrilebilir sanırım.

Konuyla ilgili yazılarıma alttaki bağlantılardan ulaşabilir ve bu alıştırmaya hazırlık yapabilirsiniz. Kolay gelsin!

Geçmiş zaman ve şimdiki zaman fiil çekimleri, Edilgen fiiller

*Duruma göre geniş zaman ve gelecek zaman olarak da kullanılıyor tabii.


8 Şubat 2019 Cuma

Fince çalışıldı bu gün de

Fincede şimdiki zaman ve geçmiş zaman edilgen fiil çekimlerini öğrenmek pek zor değil ama önce edilgen (pasif) fiil neydi, bir hatırlayalım. Bazen, eylemin kim tarafından gerçekleştirildiği bilinmeyebilir veya açıkça söylenmeyebilir. Bunlara Türkçede edilgen cümle, bu gibi cümleleri kurmak için kullandığımız fiillere de edilgen fiil deniyordu.  

Örnekler aşağıda:

syödä: yemek
  • syödään: yenir
  • syötiin: yendi 
nukkua: uyumak
  • nukutaan: uyunur
  • nukuttiin: uyundu
Yalnız, bu gibi cümlelerde dikkat edeceğimiz üç önemli şey var:

Birincisi, Türkçedeki gibi, "Ylli tarafından yapılıyor" veya "Benim tarafımdan söylendi" gibisinden bir cümleyi bu şekilde kuramıyoruz. Yapılıyor veya söylendi diyorsak, artık orada kim tarafından yapılıyor olduğu veya kim tarafından söylendiği belirtilemiyor. Fincede bu başka türlü bir fiil çekimiyle ifade ediliyormuş.

sanoa: söylemek
  • sanotaan: söylenir
  • sanottiin: söylendi
İkinci olarak da, aynı Türkçedeki gibi, bir şeyin kendiliğinden olması ile, kimin tarafından yapıldığının belli olmaması farklı şeyler ve farklı şekilde ifade ediliyor.

"Kapı açıldı" derken; kapı, kim olduğu bilinmeyen veya belirtilmeyen bir kişi tarafından açıldıysa "ovi avataan" deniyor, kapı kendiliğinden açılmışsa "ovi avautuu" diye ifade ediliyormuş. Bu örnek, Türkçede her ikisi de aynı şekilde söylendiği için önemli.

Üç
üncüsü, bildiğiniz gibi, bazı harflerde değişiklikler oluyor, hep de aynı harfler!

juoda: içmek
  • juodaan: içilir
  • juotiin: içildi
lukea: okumak
  • luetaan: okunur
  • luettiin: okundu
Fincede edilgen çatılı fiil çekimleri daha farklı zamanlarda da olabiliyor, yapılmıştı, yapılabilir, yapılsın, var daha bir şeyler ama onlara gelinceye kadar öğrenmem gereken çok daha temel şeyler var.

Başka fiillerin edilgen çekimlerine bakmak isterseniz Verbix fiil çekimleri'ne tıklayın, sağda Passive (edilgen) diye yazıyor zaten, biz şimdi present (şimdiki/geniş) zaman ve imperfect (geçmiş) zamanda affirmative yani olumlu hallerini gördük. İpucu: Edilgen fiil çekimi istek kipi olarak da kullanılıyor. Örneğin nukutaan, uyuyalım anlamına da geliyor. Zaten saat de gecenin ikisi olmuş.

1 Şubat 2019 Cuma

Fince Test 2

Bu arada, sizin haberiniz yok tabii, Fince öğrenmek yetmiyormuş gibi, bir süredir Fransızca kursuna gidiyorum. Önceden biraz biliyordum, ilerleteyim istedim. Orada gördüm ki, yıllar içinde dil öğretme yöntemleri biraz değişmiş. Belki de yetişkinler için açılan kurslarda farklı yöntemler uygulanıyor. Öğrencileri daha çok araştırmaya ve anlamaya yöneltiyorlar. Parçalara bölerek öğretme gibi bir yöntem de kullanıyorlar; aynı cümleleri farklı şeyleri bulmak, farklı sorulara cevap verebilmek için birkaç defa inceliyoruz. 

Ben de benzer bir yöntemle çalışmak için bu seti hazırladım. Aşağıda on iki cümle var ve biz de bunlarla ilgili sorulara cevap arayacağız.

Cümleleri tam anlamadıysanız hiç canınızı sıkmayın, biz burada Fince-Türkçe tercüme yapmıyoruz. Yukarıda bahsettiğim yöntemle biraz bu cümleler üzerinde çalışacağız. Yalnız biraz temeliniz olması gerekiyor bence. Sorulara cevap verebilmenize ve cevaplarınızı kontrol etmenize yardımcı olabilecek yazılarımın bağlantılarını en altta veriyorum, onları inceleyebilirsiniz. 

Nukkua (uyumak) fiiliyle kurulmuş cümlelere bir göz gezdirin:   
  1. Nukun keskimäärin kymmenen tuntia yössä.
  2. Nukuit liian vähän.
  3. He nukkuivat olohuoneessa. 
  4. Kissa nukkuu keittiössä.
  5. Asiakkaasi ja sinä nukutte yönne rauhassa.
  6. Nukuin liian pitkään.
  7. Suomalaiset nukkuvat hyvin.
  8. Sinä nukut kolmetoista tuntia.
  9. Nykyisin nukumme samassa sängyssä.
  10. Anni vihdoin nukkui
  11. Minä ja lapset nukuimme.
  12. Nukuitte koko matkan.
Sorulara gelelim:
  1. Hangi cümlelerde açık özne veya şahıs zamiri var, yani uyuyanın kim olduğu hangi cümlelerde açıkça belirtilmiş?
  2. Açık özneler/şahıs zamirleri neler, anlamları nedir?
  3. Hangi cümlelerde gizli özne var yani özneyi fiilden anlıyoruz?
  4. Hangi cümlelerde gizli özne çoğul?
  5. Geçmiş zaman ve tekil şahıs olan cümleler hangileri?
  6. İkinci çoğul şahısla hangi cümleler kurulmuş?
  7. Tekil şahısla birlikte bir özne daha kullanıldığı için çoğul olan geçmiş zaman cümlesi hangisi?
  8. Kim/kimler nerede uyuyor? Bunlarla ilgili hangi cümle/cümleler tekil, hangi cümle/cümleler şimdiki zaman? 
  9. Hangi cümlelerde kaç saat uyunduğundan bahsediliyor, keskimäärin ne demek?
  10. Kimler iyi uyuyor?
  11. Geçmiş zamanda kurulmuş olan ve çok az uyumaktan, çok uzun uyumaktan ve bütün yolculuk boyunca uyumaktan söz edilen üç cümlede, özne olarak kullanılacak şahıs zamirleri neler olurdu?
  12. (En) sonunda uyuduğu belirtilen kim?
Kişi zamirleri
Geçmiş zaman
Fince Tip 1 fiil çekimleri
Nerede, neyin içinde
Sayılar
https://www.dict.com/fince-turkce/


Bulamadığınız, emin olamadığınız, sormak istediğiniz bir şey olursa yorum bırakın, en kısa sürede cevap vermeye çalışacağım.

Fince geçmiş zaman olur ki hayali cihana değer

O kadar zaman geçmiş, tamamen Fince geçmiş zaman fiil çekimlerine ayrılmış bir yazı yazmamışım. Halbuki çok kolay. Mesela nukkua (uyumak) fiilinin şimdiki ve geçmiş zaman çekimlerini aşağıda inceleyelim:

nukun-nukuin, nukut-nukuit, nukkuu-nukkui,
nukumme-nukuimme, nukutte-nukuitte, nukuvat-nukkuivat

Demek ki neymiş, geçmişte olup bitmiş olayları söylemek için, şahıs ekinden önce bir yerlere i harfi koyuyormuşuz. Biraz yüzeysel oldu tabii bu bilgi. Gönül ister ki, hangi tip fiilin geçmiş zaman çekimi nasıl yapılır, bunları tek tek anlatalım, inceleyelim, ayrı ayrı her tip için örnekler verelim ama, şimdilik genel bir fikir edinmeyle yetineceğiz. Bunun için de, bu fiillerin çekimlerine bakanların bir bildiği vardır mutlaka diyerek, Verbix'te çekimlerine en sık bakılan 10 fiili buraya alayım dedim. İlk sütuna şimdiki zaman, ikinci sütuna geçmiş zaman çekimlerini yazdım. Unutmayalım, bu şekilde yapılan geçmiş zaman fiil çekimlerinde, zaman belirten kelimeleri kullanmak gerekiyor.

olla: olmak

juosta: koşmak

minä olen
minä olin
minä juoksen
minä juoksin
sinä olet
sinä olit
sinä juokset
minä juoksit
hän on
hän oli
hän juoksee
hän juoksi
me olemme
me olimme
me juoksemme
me juoksimme
te olette
te olitte
te juoksette
te juoksitte
he ovat
he olivat
he juoksevat
he juoksivat




menna: gitmek

lukea: okumak

minä menen
minä menin
minä luen
minä luin
sinä menet
sinä menit
sinä luet
sinä luit
hän menee
hän meni
hän lukee
hän luki
me menemme
me menimme
me luemme
me luimme
te menette
te menitte
te luette
te luitte
he menevät
he menivät
he lukevat
he lukivat

Tamam, şöyle bir baktık veya tek tek okuduk, altta da devam ediyor, onlara da bakacağız ama ne olacak? Bence bu on tane fiilin geçmiş zaman çekimlerini ezberleyelim. Önce her bir fiilin şimdiki zaman ve geçmiş zaman çekimlerini, mesela minä olen, sinä olet, hän on... sonra da minä olin, sinä olit, hän oli… diye ezberleyelim. Genel kuralları, h, k gibi harfleri içeren fiillerdeki ufak değişimleri fark edelim ama çok üstünde durmadan olduğu gibi hatmedelim. Sonra da her bir fiili bu defa minä olen-minä olin, sinä olet-sinä olit … diye çalışalım.

syödä: yemek

tulla: gelmek

minä syön
minä söin
minä tulen
minä tulin
sinä syöt
sinä söit
sinä tulet
sinä tulit
hän syö
hän söi
hän tulee
hän tuli
me syömme
me söimme
me tulemme
me tulimme
te syötte
te söitte
te tulette
te tulitte
he syövät
he söivät
he tulevat
he tulivat




nähdä: görmek

tehdä: yapmak

minä näen
minä näin
minä teen
minä tein
sinä näet
sinä näit
sinä teet
sinä teit
hän näkee
hän näki
hän tekee
hän teki
me näemme
me näimme
me teemme
me teimme
te näette
te näitte
te teette
te teitte
he näkevät
he näkivät
he tekevät
he tekivät




juoda: içmek

unohtaa: unutmak

minä juon
minä join
minä unohdan
minä unohdin
sinä juot
sinä joit
sinä unohdat
sinä unohdit
hän juo
hän joi
hän unohtaa
hän unohti
me juomme
me joimme
me unohdamme
me unohdimme
te juotte
te joitte
te unohdatte
te unohditte
he juovat
he joivat
he unohtavat
he unohtivat

Son güncellediğim yazım

Bilinen Geçmiş Zaman-Imperfekti

Bu yazının tamamını  Imperfekti-Bilinen Geçmiş Zaman | Keyfimce Fince (wordpress.com)  adresinde bulabilirsiniz. Bilinen geçmiş zaman fiil ç...