Fince partitif partitiivi 1

Fincede Partitiivi Hale Giriş | Keyfimce Fince (wordpress.com)

Partitifi öğrenmek Fince öğrenmekle neredeyse eşdeğermiş. O nedenle, partitifi ne zaman kullanacağımızı yavaştan öğrenmeye başlayalım. Fince sayılar başlıklı yazımın sonunda bir ipucu vardı, o upuzun sayıyı yazarken bazı kelimelerin sonuna bir "a" harfi eklenmişti ve bunların partitif haldeki kelimelere örnek olduğu yazıyordu. Fincede buna çok sık rastlıyoruz. Özet olarak, sayılardan sonra gelen kelimeler, belirsiz nesneler, sayılamayan miktarlar, sonlandırılmamış eylemler için partitif hal kullanılıyor. Türkçede partitif olmadığı için bize biraz değişik gelebilir ama bir şekilde halledeceğiz artık.

Sayılardan sonra gelen kelimeler partitif halde olacak. Yabancılık çekmeyelim diye önce yukarıda bahsettiğim yazıdaki sayının bir kısmını buraya kopyalayayım:

kaksimiljoonaa: kaksi, biliyorsunuz iki demek ve bir sayı. O zaman, kaksi'den sonra gelen kelime yani miljoona partitif halde yani miljoonaa olacak.

kolmesataa: Üç yüz demek istiyorsak, üçü takip eden yüz kelimesinin partitif olması gerekiyor yani sata→sataa. İpucu: Yksi yani birden sonra partitif kullanılmıyor; nolla yani sıfırdan sonra kullanılması gerekiyor.

neljäkymmentä: Kymmenen kelimesinin partitifi kymmentä. Sessiz harfle biten kelimelerde, kelimenin sonuna a harfi koymakla iş bitmiyor.

viisituhatta: Tuhat kelimesinin partitifi tuhatta.

Sayıdan sonra on, yüz, bin değil, başka bir kelime de gelebilir. Fark etmez, bu kelime de partitif olacak. 

kolme taloa: üç ev talo→taloa	kaksi naista: iki kadın nainen→naista	kahdeksan maata: sekiz ülke maa→maata
viisi keskusta: beş merkez keskus→keskusta	viisi olutta: beş bira olut→olutta	kahdeksan hevosta: sekiz at hevonen→hevosta

Bütün kelimeleri partitif yapmak o kadar kolay değil, kelimenin son harfi/harfleri nasıl yapacağımızı belirliyor. Fincede kelimelerin partitif yapılması ile ilgili kuralların bir kısmını aktarayım: 

• Normalde tek bir sesli harfle biten kelimelerin sonuna bir a harfi ekliyoruz.
• talo→taloa. 
• Fakat baktık kelime zaten iki sesli harfle bitiyor, üçüncü bir sesli harf, yani a harfi koyacak halimiz yok, araya bir -t harfi koyuyoruz.
• maa→maata
• Sessiz harfle biten kelimelerde de aynı şekilde t harfi koyuluyor.
• keskus→keskusta
• -nen ile biten kelimelerde -nen atılıp yerine -sta koyuluyormuş.
• nainen→naista

Büyükte eskide okulda başlıklı yazımı okumuş muydunuz bilmem. Orada, "Fincede bütün sıfat tamlamaları ve nesne ya da kişi aynı haldedir ve bunun için de aynı ekleri alır." diye çok önemli bir bilgi aktarmıştım. Yazının başlığı da bu kuralın Türkçeye uyarlanmasından geliyordu hatta. Aynı kural partitif için de geçerli. İpucu: Sadece nesneler değil, gereğinde sıfatlar da partitif oluyor.

Fincede beş bira demek için viisi olutta diyoruz yani olut partitif oluyor. Beş şişe soğuk bira derken de, hem şişe hem soğuk hem de bira, hepsi partitif oluyor.

viisi pulloa kylmää olutta: beş şişe soğuk bira

Fincede partitif konusu uzun ve önemli. Hepsi tek yazıya sığmaz. Ben şimdilik, sayılardan sonra gelen kelimeleri, öğrendiğim kadarıyla partitif yapayım.

Partitifle ilgili bir test hazırladım. Partitifle ilgili diğer yazılarımın bağlantılarını da veriyorum: Fince partitif Partitiivi 2, Fince partitif partitiivi 3, Fince partitif partitiivi 4

Fince iyi dilekler ve kutlamalar, Fince seni seviyorum

Yazıda geçen Fince kelimeler ve Türkçe karşılıkları:

• nainen: kadın
• talo: ev
• maa: ülke
• keskus: merkez
• olut: bira
• hevonen: at