Fince Tip 4 fiil çekimleri

Bu yazının konusu Fince Tip 4 fiil çekimleri ve sessiz harflerdeki değişimler.

Tip 4 fiiller -ata/-ätä, -ota/-ötä, -uta/-ytä ile biten fiiller. Fiil çekimini yapmak için önce fiil kökünü bulmak, sonra da fiil köküne kişi eklerini koymak gerekiyordu. Tip 4 fiillerin kökünü bulmak için en sondaki a/ä harfinden önceki t harfini çıkarıyoruz.

• haluta→halua
• osata→osaa
• vastata→vastaa

Kişi eklerini koyalım:

• haluan, haluat, haluaa, haluamme, haluatte, haluavat
• osaan, osaat, osaa, osaamme, osaatte, osaavat
• vastaan, vastaat, vastaa, vastaamme, vastaatte, vastaavat

Yalnız, iş bu kadarla bitmiyor. Tip 4 fiillerin 
çekiminde Fin usulü sessiz sertleşmesi oluyor. Fiil kökünde gereken sessiz harf değişikliğini yapıp t harfini çıkardıktan sonra yanına kişi eklerini koymak gerekiyor. Sessiz harflerdeki değişiklikleri gruplandırdım, örnekler verdim. Bunları aşağıda görebilirsiniz:

Sessiz harfin tekrarlanması 

hangata

(k, p, t)

• tykätä→tykkää
• k→kk 
• napata→nappaa 
• p→pp 
• chatata→chattaa 




• t→tt

chattaan, chattaat, chattaa, chattaamme, chattaatte, chattaavat

Çift sessizlerden ikincisinin değişmesi (ll, mm, nn, ng, rr)

• kullata→kultaa 
• ll→lt 
• kammata→kampaa 
• mm→mp
• rynnätä→ryntää 
• nn→nt 
• verrata→vertaa 
• rr→rt
• hangata→hankaa 
• ng→nk 

hankaan, hankaat, hankaa, hankaamme, hankaatte, hankaavat

Tek sessiz harfin değişmesi (d, t)

• tähdätä→tähtää
• d→t
• tavata→tapaa
• v→p

tapaan, tapaat, tapaa, tapaamme, tapaatte, tapaavat

Sessiz harf eklenmesi

• maata→makaa
• t harfini çıkarınca maaa oldu, bir şeye benzemeyince biz de araya k harfini koyduk.
• makaan, makaat, makaa, makaamme, makaatte, makaavat

Yazıda geçen Fince kelimeler ve Türkçe karşılıkları:

• haluta: istemek
• osata: bilmek, bir şeyin nasıl yapıldığını
• vastata: cevap vermek
• tykätä: sevmek, bir şeyi, bir şeyi yapmayı
• napata: kapmak
• chatata: sohbet etmek, internet üstünden anlık yazılı iletişim araçları vasıtasıyla sohbet etmek
• rynnätä: fırlamak, seğirtmek, bir yere aceleyle, fırtına gibi girmek/dalmak
• kammata: taramak, saçını
• verrata: karşılaştırmak, mukayese etmek
• kullata: yaldızlamak, altın yaldızla kaplamak
• hangata: ovmak, ovalamak, fırçalamak
• tähdätä: hedeflemek, yönelmek
• tavata: tanışmak
• maata: yatmak, yatakta vb, yatmak, biriyle